ISTORIJA CRNE GORE

Kao i priroda, i istorija Crne Gore je vrlo zivopisna. Burni zivot Crne Gore zacinili su mnogi, ali njena vecita zelja za slobodom ostala je dominantna kroz celu istoriju. Svaki dio Crne Gore ispricace radoznalom putniku razne zanimljive price iz svakog perioda - od grandioznog Rimskog carstva do modernog doba. Iako povrsinom dosta mala, ova ponosna drzava o svojoj istoriji ima dosta toga da kaze.
Ime "Crna Gora" spominje se prvi put u povelji kralja Milutina 1276.god. Smatra se da je dobila ime po gustim sumama koje su prekrivale planinu Lovcen i podrucje oko njega. Sume su bile toliko tamne da su posmatracu odavale utisak "crne" gore.
Za vreme rimskog carstva teritorija Crne Gore prostirala se teritorijom Duklje. Naseljavanjem Slovena u VII vijeku, hriscanstvo ubrzo dobija primat na ovim prostorima.
Duklja je obuhvatala oblast Skadarskog jezera sa obliznjim planinama. Prvi njen knez bio je Vladimir. Nezavisnost stice 1040. godine, a kraljevinom je proglasena 1077. Time postaje jedna od prvih nezavisnih drzava na Balkanu. Dobija ime Zeta, sto na staroslovenskom znaci zeteoci.

Zbog cestih nemira i politickih previranja, posle smrti vladara iz dinastija Vladimir i Vojisavljevic, Vizantija preuzima dominaciju nad Zetom. Veliki zupan Nemanja koji 1185. zauzima vodecu poziciju na ovim prostorima, Zeti ne menja status nezavisne drzave koju je ona prethodno imala. U XIV vijeku pod vodstvom dinastija Balsic i Crnojevic postaje nezavisna feudalna drzava, i polako se siri zahvaljujuci neumornim odolevanjima pred vojskama kakve su bile : albanska, a kasnije turska i mletacka.
Tokom vladavine Crnojevica, usled jakih napada turske vojske, narod zajedno sa Crnojevicima postaje primoran da se povuce ka planini Lovcen. Ivan Crnojevic se odlucuje za Cetinje kao svoje uporiste i tu gradi dvorac i manastir. Cetinje tako postaje sinonim za duhovnu i drzavnu slobodu. Djuradj Crnojevic, sin Ivana Crnojevica, kratko vlada, ali za sobom ostavlja neprocenjivo blago. Za vreme njegove vladavine 1493. god. otvara se prva stamparija na Balkanu, a godinu dana kasnije, 1494. stampa se i prva knjiga - Oktoih. .

.Turci preuzimaju vlast nad Crnom Gorom 1496. i pripajaju je skadarskoj provinciji. I pored toga Crna Gora zadrzava visok stepen autonomije, a nezavisnost u potpunosti vraca 1645.god.
Na celo Crne Gore dolaze vladike koje preuzimaju rukovodjenje zemljom. Tadasnji organi vlasti bili su Opstecrnogorski zbor i Skupstina glavara, a na nizim nivoima zborovi glavara. 1697.god. Zbor Crnogoraca izabira Danila I za vladiku. Tada pocinje osnivanje dinastije Petrovic i njihova borba za jedinstvenost vere i politike.
Petar I Petrovic ( 1784 - 1830 ) jedna je od najsvjetlijih licnosti crnogorske istorije. Sa njim na celu, Crna Gora ucvrscuje svoju nezavisnost, a posle velikih pobjeda nad brojnijom turskom vojskom, oslobadja se turskog uticaja i dominacije. On ujedinjuje crnogorska plemena i priblizava crnogorsko primorsko stanovnistvo, koje je tada bilo pod uticajem austrougarske. Naslednik Petra I Petrovica bio je Petar II Petrovic Njegos. Izuzetan drzavnik, filozof i knjizevnik. Ova grandiozna licnost za vreme svoje vladavine formira drzavne institucije, administrativnu i drzavnu vlast. Odrzavao je veze sa Rusijom i vodio ceste borbe protiv Turaka. Napisao je dela kao sto su "Gorski vijenac" i "Luca mikrokozma" koja su ga ucinila jednim od najvecih svetskih pisaca. Za vreme vladavine njegovog naslijednika Danila suverenitet Crne Gore je ojacan i formalno priznat. Tome je doprinela i velika pobeda na Grahovcu 1858.god nad turskom vojskom. .

Crnogorski narod iako brojcano manji odneo je zanacajan broj pobeda nad Turcima. Za vrijeme knjaza i kralja Nikole odigrale su se dvije znacajne bitke: Vucedolska i bitka na Fundini. Kralj Nikola je omogucio Crnoj Gori ostvarenje bitnih politickih ciljeva. Crna Gora je pod njegovim vodjstvom povratila Bar i Ulcinj i tako dobila dio jadranske obale, takodje je vratila Podgoricu, Kolasin i Niksic. Na berlinskom kongresu dobila je puno medjunarodno priznanje. Cinjenica, da je Crna Gora jedina zemlja na Balkanu, koja je uspesno odolevala Osmanlijskoj imperiji, zadivila je Evropu i Crna Gora postaje kraljevinom 1910. god.
XX vijek za Crnu Goru predstavlja tezak period, jer ona tada gubi samostalnost i nestaje sa politicke mape Evrope. Kada je izbio Prvi svetski rat Crna Gora staje na stranu Srbije i saveznika. 1916. god. nakon kapitulacije pred austrougarskom, kralj Nikola odlazi u egzil. Jedno vreme provodi u Italiji, a potom odlazi u Francusku. Pokusaji kralja i njegove vlade da uticu na tadasnja zbivanja u Crnoj Gori bili su bezuspesni. Srbija aneksira Crnu Goru 1918. god. i ona tim cinom gubi sve sto je vekovima sticala : drzavnost, vojsku i dinastiju.

Padom Kraljevine Jugoslavije pred fasistickom Njemackom u Drugom svjetskom ratu, Crna Gora jos jednom dokazuje da duh slobode koji nosi njen narod nije nestao. 13. jula 1941. god. crnogorci u velikom broju dizu ustanak protiv italijanskih okupatora.
Posle drugog svjetskog rata Crna Gora popravlja svoj drzavno pravni status i postaje jedna od sest ravnopravnih republika Jugoslovenske federacije.
Nakon burnih godina krajem XX vijeka, i raspada SFR Jugoslavije, Crna Gora ostaje u savezu sa Srbijom, te danas te dvije republike cine savez drzava Srbija i Crna Gora.